Bóle kolan
Stawy kolanowe są niewątpliwie jednymi z najbardziej zaangażowanych stawów podczas jazdy na rowerze. Powtarzalny ruch zginania i prostowania kolana najczęściej prowadzi do dolegliwości stawów rzepkowo-udowych, zespołu tarcia pasma biodrowo-piszczelowego lub bólu z tyłu kolana. Przyczyna może pochodzić z złego ustawienia roweru jak na przykład za nisko ustawione siodełko lub za bardzo przesunięte do przodu względem pedałów.
Innymi czynnikami powodującymi bóle kolan mogą być problemy w obrębie stóp oraz stawów biodrowych wpływające na biomechanikę ruchu pedałowania co w konsekwencji prowadzi do przeciążeń.
Ból nadgarstków i dłoni
Bóle w obrębie ręki najczęściej spowodowane są pozycją kierownicy która wymusza nieprawidłowy kąt w nadgarstkach. Długotrwałe utrzymywanie dłoni w takiej pozycji prowadzi do ucisku na nerwy i w konsekwencji mrowienia w palcach. W przypadku rowerów MTB szeroka kierownica wymusza nadmierne odwiedzenie w nadgarstkach co prowadzi do ucisku nerwu promieniowego i drętwienia w obrębie kciuka i palca wskazującego.
W rowerach szosowych i gravel sytuacja jest bardziej złożona ponieważ prawidłowa pozycja zależy od samej kierownicy jak również ustawienia klamkomanetek. Ponadto zbyt duży dystans siodełka od kierownicy sprawia, że rowerzysta szuka stabilizacji i zbyt mocno opiera się na sterach co z kolei może dawać objawy ze strony nerwu łokciowego (drętwienie w obrębie małego palca). Warto dodać, że podczas jazdy na rowerze w pochylonej pozycji ogromną rolę odgrywają mięśnie brzucha. To ich siła w dużym stopniu wpływa na równowagę i pozwala odciążyć dłonie które są jednym z trzech punktów podparcia na rowerze.
Ból szyi
Bóle szyi mogą być wywołane kilkoma czynnikami. Jednym z nich jest zbyt nisko ustawiona kierownica która sprawia, że rowerzysta zmuszony jest unosić głowę aby zobaczyć co jest przed nim. Prowadzi do długotrwałego wyprostu w szyjnym odcinku kręgosłupa. Jeśli taka osoba ma dodatkowo ograniczoną ruchomość stawów szyjnych, wynikającą najczęściej z siedzącej pracy, bóle mogą pojawić się znacznie szybciej. Dolegliwości wynikające z nadmiernego prostowania kręgosłupa szyjnego objawiają się najczęściej w obrębie potylicy ale nie jest to regułą.
Inną przyczyną bólu szyi jest zbyt duże przeniesienie ciężaru ciała na ręce. Przeciążenia pojawiające się w rękach łatwo przenoszone są na wyższe partie łańcucha kinematycznego i objawiają się w obrębie mięśni czworobocznych i ramion.
Trzecim czynnikiem powodującym dyskomfort w obszarze szyi jest jazda z wyprostowanymi łokciami. Niewielkie zgięcie w tych stawach ma na celu poprawę amortyzacji wstrząsów i równomierne rozłożenie ich w łańcuchu kinematycznym jakim jest kończyna górna.
Ostatnią, dość prozaiczną przyczyną bólów szyjnych może być sam kask a właściwie jego waga lub forma ograniczająca widoczność. Jest to szczególnie ważne u dzieci oraz młodszych rowerzystów. Niektóre modele kasków są po prostu zbyt ciężkie i prowadzą do zmęczenia mięśni prostujących odcinek szyjny i głowę. Warto również zwrócić uwagę czy forma i rozmiar kasku nie ograniczają widoczności. W takim wypadku rowerzyści najczęściej unoszą głowę aby widzieć co dzieje się na trasie.
Odcinek lędźwiowy
Lędźwiowy odcinek kręgosłupa jest niewątpliwie jednym z liderów wśród partii powodujących dyskomfort podczas długotrwałego pedałowania. Problemy w dolnej części kręgosłupa dotyczą zarówno osób jeżdżących w wyprostowanej pozycji jak i profesjonalnych kolarzy utrzymujących mocno pochyloną sylwetkę. W przypadku rowerów z prostą pozycją, wszystkie rozwiązania poprawiające amortyzację z pewnością okażą się skuteczne. Przykładem może być wymiana siodełka na bardziej amortyzujące lub zmiana opon na szersze i z niższym ciśnieniem.
W rowerach wymuszających pochyloną pozycję, zbyt mała odległość między siodełkiem i kierownicą przyczynia się do nadmiernego zgięcia lędźwi co skutkuje bólem. Należy również pamiętać, że przejście do pozycji pochylonej powinno być stopniowe co pozwoli plecom zaadaptować się do niej. Aby uniknąć bólów kręgosłupa lędźwiowego warto również regularnie pracować na jego mobilnością aby utrzymać odpowiedni zakres ruchu w tym odcinku. Pomocna może okazać się wizyta u fizjoterapeuty oraz terapia manualna skierowana na zablokowane segmenty kręgosłupa.
Stopy
Podczas jazdy na rowerze stopa odpowiada za przenoszenie siły z mięśni na pedały. Stopa podczas pedałowania nie przetacza się a przeniesienie siły jest statyczne i odbywa się tylko na przez przednią część stopy. Może prowadzić to do dolegliwości jak drętwienie, mrowienie, otarcia jak również zapalenia ścięgien i przeciążenia mięśni. Problemy związane ze stopą u kolarzy wynikają najczęściej z nieprawidłowego ustawienia bloków w butach kolarskich jak również złego ustawienia siodełka. Dyskomfort może pochodzić od samych butów które są za wąskie.
Czynnikiem wpływającym na dolegliwości stopy może być również osłabienie struktur mięśniowych w stopie oraz niestabilność stawów prowadzące do nadmiernego ruchu w stawie skokowym dolnym. W przypadku problemów ze stopą cennym rozwiązaniem jest zastosowanie wkładek ortopedycznych oraz ćwiczenia propriocepcji stopy.
Biodra
Bóle w stawach biodrowych lokalizują się w okolicy mięśni pośladkowych oraz pachwiny. Dolegliwości te często są konsekwencją nieprawidłowych ustawień w niższych partiach. Ból w obszarze pachwin często jest wynikiem zbyt szerokiego siodełka.
Warto wiedzieć, że właściwie wszystkie z powyżej wymienionych dolegliwości można skutecznie wyeliminować dzięki odpowiednim ćwiczeniom wzmacniającym i rozciągającym oraz prawidłowemu ustawieniu roweru. Pomocna z pewnością okaże się usługa Bikefitting. Pozwala ona na dobór optymalnego ustawienia roweru do sylwetki rowerzysty.
Królikowski Wojciech
mgr Fizjoterapii
